Brenna - wikarzy

Na temat posługi wikarych w Brennej sprzed wieku wiemy niewiele (Jednym z nielicznych wyjątków jest odtworzona na podstawie dokumentacji parafialnej lista: https://www.parafiabrenna.pl/poprzedni-wikariusze/). Lista ta jest niepełna, należy ją uzupełnić i poprawić. Zawiera ona m.in. następujące trzy nazwiska:

  • "ks. Wiktor Kubaczka (1919 –) 
  • ks.Jerzy Marekwica z Istebnej (1932 – 1932)
  • ks. Stanisław Szelong (1932 –)"
  • Poprawy wymagają wskazane wyżej daty posługi. Temat ten jest interesujący z wielu powodów, m.in. dlatego, iż znając precyzyjne daty posługi konkretnych wikarych, jesteśmy w stanie datować archiwalne fotografie, na których figurują konkretni księża wraz z breńską młodzieżą. Jako badacz przeszłości Brennej przez długi czas zmagałem się z problemem rozróżnienia księży Marekwicy i Szeląga. Co ostatecznie udało się dzięki zachowaniu kopii zdjęcia ks. Marekwicy w zbiorach prywatnych rodz. Sabath i repozytorium on-line (https://silesia.edu.pl/index.php/Marekwica_Jerzy).

    Zob.: 


    Ks. Wiktor Kubaczka

    źródło: M. Kajstura, K. Puzik. Z dziejów gminy Chybie. Historia parafii Chrystusa Króla w Chybiu. Chybie, 2014; za: nowa.parafia-chybie.pl

    • "Urodził się 5 października 1886 roku w Grodźcu w domu numer 72, jako syn Pawła i Ewy z domu Bima. Został ochrzczony 9 paź­dziernika w rodzinnej parafii. 
    • Ojciec jego był rolnikiem i właścicielem gospody. 
    • Do szkoły lu­dowej uczęszczał w Grodźcu i Bielsku. 
    • Następ­nie uczył się w polskim gimnazjum w Cieszynie, gdzie w czerwcu 1908 roku zdał egzamin dojrza­łości. 
    • W tym samym roku wstąpił do Semina­rium Duchownego w Widnawie i rozpoczął tam studia filozoficzno-teologiczne.         
    • Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk ks. bp Jerzego Koppa w Widnawie dnia 22 lipca 1912 roku. Prymicje odbyły się w rodzinnej parafii w Grodźcu.
    • Pracował jako wikariusz w parafiach:
      • - w latach 1912-1913 w parafii św. Józefa w Za­brzegu,
      • - w latach 1913-1914 w parafii św. Małgorzaty w Kamienicy,
      • - w latach 1914-1915 w parafii Wniebowzięcia NMP w Zebrzydowicach,
      • - w latach 1915-1916 w parafii św. Katarzyny w Czechowicach,
    • Podczas pobytu w Zabrzegu i Kamienicy przez kilka miesięcy pełnił obo­wiązki administratora tych parafii. 
    • W czasie I wojny światowej w latach 1916-1918 był kapelanem wojsk austriackich. 
    • Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w la­tach 1918-1919 pełnił obowiązki kapelana wojsk polskich w Krakowie.          
    • Następnie pracował jako wikariusz w parafiach:
      • - w latach 1919-1920 w parafii św. Jana Chrzciciela w Brennej,
      • - w latach 1920-1928 w parafii Dobrego Pasterza w Istebnej.
    • W kwietniu 1928 roku został mianowany proboszczem w parafii św. Marci­na w Ochabach, gdzie pełnił obowiązki przez następne cztery lata. Dnia 1 lipca 1932 roku został przeniesiony do nowo ustanowionej kuracji Chrystusa Króla w Chybiu, gdzie objął obowiązki kuratusa, zachowując tytuł proboszcza.
    • W parafii tej pracował przez 23 lata do 1955 roku, w którym to przeszedł na zasłu­żoną emeryturę. Trzy lata emerytury 1955-1958 spędził w Chybiu jako rezydent. 
    • W czwartek 16 października 1958 roku, w dzień św. Teresy odprawił ostatnią mszę świętą w Chybiu i przeprowadził się tego dnia do Istebnej, gdzie przez rok mieszkał w parafii Dobrego Pasterza. (...)
    • Dnia 10 sierpnia 1959 roku przewieziono go do Szpitala Śląskiego w Cie­szynie, gdzie zmarł o godz. 00.15, 15 września 1959 roku. Jako przyczynę zgonu podano zapalenie nerek. Ceremonie pogrzebowe odbyły się 18 września 1959 roku w Chybiu, przewodniczył im ks. bp Herbert Bednorz. W pogrzebie wzięło udział 36 księży. Ciało zmarłego zostało złożone na cmentarzu parafialnym w Chybiu".
    • źródło: http://nowa.parafia-chybie.pl/index.php/parafia/duszpasterze/2-uncategorised/36-wiktor-kubaczka
    • źródło: M. Kajstura, K. Puzik. Z dziejów gminy Chybie. Historia parafii Chrystusa Króla w Chybiu. Chybie, 2014r.

  • Jerzy Marekwica (1905-1970). 
  • Ks. Jerzy Marekwica przebywał w Brennej przez krótki czas, jedynie w II połowie 1932 roku, 
  • zapisał się bardzo pozytywnie w pamięci miejscowego społeczeństwa.
  • II wojna światowa i pobyt w nazistowskich katowniach i obozach mocno odcisnęły na nim swe piętno...
  • Urodził się w Istebnej w rodzinie góralskiej. 
  • W latach 1919-1927 uczęszczał do gimnazjum w Cieszynie. 
  • 26 czerwca 1932 przyjął święcenia kapłańskie. 
  • Przez kilka miesięcy pełnił posługę wikarego w Brennej w 1932 roku.
  • Gwiazdka Cieszyńska z 15 lipca 1932 donosiła: 
  • "Wiadomości  kościelne.  Neopresbyter  ks.  Jerzy  Marekwica z Istebnej został mianowany wikarym w Brennej. Zaznaczyć trzeba, że miej­sce wikarego przy probostwie w Brennej nie było obsadzone od 12 lat"."Wiadomości  kościelne.  Ks.  Stanisław  Szeląg, wikary w Starym Bieruniu, został przeniesiony do  Brennej.  Ks. Jerzy Marekwica, wikary w Brennej, został przeniesiony do Starego Bierunia. GC, 20 grudnia 1932, nr 100, s. 3
  • Następnie przez sześć lat pełnił obowiązki katechety szkół średnich w Cieszynie (1933-1939). 
  • Aresztowany na początku wojny spędził niemal 6 lat w więzieniach i obozach, w tym 4 i pół roku w Dachau, gdzie prowadzono na nim eksperymenty medyczne, które wyniszczyły jego organizm. Po wojnie pełnił urząd proboszcza w Kończycach Małych, z której to funkcji - z uwagi na stan zdrowia - musiał zrezygnować po ośmiu latach. W wieku 50 lat przeniesiono go na stanowisko kapelana szpitala psychiatrycznego w Rybniku. Zmarł 17 lat później. 
  • "Jako wikariusz pracował w parafiach: św. Jana Chrzciciela w Brennej (obecnie diecezja bielsko-żywiecka) i św. Bartłomieja w Bieruniu Starym. Następnie pełnił funkcję kapelana u oo. bonifratrów w Cieszynie. W 1933 roku został mianowany katechetą cieszyńskich szkół średnich. Po wybuchu II wojny światowej zadeklarował narodowość polską. 19 grudnia 1939 został aresztowany w Istebnej (...) przez kilka miesięcy, był więźniem obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. 6 grudnia 1940 został przewieziony do Dachau. Przebywał tam do 29 kwietnia 1945.
  • Po zakończeniu wojny pracował jako wikariusz w parafii św. Marii Magdaleny w Cieszynie. 5 kwietnia 1946 został mianowany proboszczem w Kończycach Małych. (...)
  • Pobyt w obozie, zwłaszcza przeprowadzane na nim eksperymenty medyczne, nadwątliły jego zdrowie. W 1953 roku zrezygnował z kierowania parafią i został mianowany kapelanem Szpitala Psychiatrycznego w Rybniku. Zmarł 11 marca 1970 w szpitalu w Cieszynie. Spoczął na cmentarzu parafialnym w Istebnej", za: https://silesia.edu.pl/index.php/Marekwica_Jerzy.



  • Ks. Stanisław Szeląg

    • postać barwna, ale kontrowersyjna
    • jako wikary spędził w Brennej nieco ponad półtora roku
    • świadczy o tym kilka znanych faktów z jego życia
      • charakterystyczny jest enigmatyczny podpis z księgi parafialnej (pisanej przez organistę Glajca?)
      • już na emeryturze miał chwalić się swoimi miłosnymi podbojami...
      • należał do księży-patriotów, sprzeciwiając się tym samym przywództwu polskiego kościoła
    • w pamięci społecznej zapisał się tym, iż przynależał jednocześnie do matki-kościoła i partii komunistycznej, co skończyło się tak, iż wyrzucono go z obu...
    • słynął jako wikary, którego przeniesiono przeszło 12 razy w ciągu zaledwie 8 lat! Czy wynikało to z potrzeby, czy też było rodzajem kar za nadużycia? Trudno stwierdzić...
      • od połowy 1931 do 1934 był wikariuszem w pięciu parafiach (kolejno w: Łagiewnikach Śląskich, Załężu, Jankowicach Rybnickich, Hajdukach Wielkich i w Katowicach), 
      • w latach 1933-1934 posługiwał się w Brennej w parafii św. Jana Chrzciciela
        • Gwiazdka Cieszyńska z 18 lipca września 1934 donosiła, że przeniesiono go do Zebrzydowic (zob.: GC, 18 września 1934, Nr 73, s. 5)
      • w oficjalnym biogramie pominięto, iż nim przyszedł do Brennej, na przełomie grudnia 1932 roku i 1933 r. pracował w Bieruniu Starym, a po opuszczeniu Brennej udał się na placówkę do Zebrzydowic.
      • wg dostępnych na jego temat informacji kolejne trzy lata spędził posługując, aż w sześciu kolejnych parafiach, tj. w: Ustroniu, Lipowcu, Świętochłowicach-Zgodzie, Skoczowie, Pstrążnej i w Siemianowicach Śląskich. 
      • łącznie daje to przynajmniej 14 placówek, w których posługiwał w ciągu 8 lat. 
    • zob.: https://silesia.edu.pl/index.php/Szel%C4%85g_Stanis%C5%82aw


    b) Dnia 7. VIII. 1934 w Brennej. Referat wygłosił ks. St. Szeląg na temat: „Stosunek duchowieństwa do Akcji Katol.“, zob.: https://sbc.org.pl/Content/431187/iii219914-1935-02-0001.pdf WIADOMOŚCI DIECEZJALNE ORGAN KURJI DIECEZJALNEJ W KATOWICACH

    Komentarze

    Popularne posty