Rody

Literatura genealogiczna dotycząca Śląska Cieszyńskiego jest bogata. Dotyczy to także częściowo dawnych mieszkańców wsi położonych nad Brennicą. Dotychczas podejmowano próby opracowania historii kilku brenneńskich oraz góreckich rodów chłopskich i szlacheckich.


Literatura  

Jako pierwszy genealogią rodzin mieszkających nad Brennicą zainteresował się Franciszek Popiołek, który jeszcze przed II wojną światową opublikował ciekawy tekst dotyczący rodziny Kisiałów, z której wywodził się Brennianin, starosta cieszyński dr Jerzy Kisiała (zob. artykuł, pt.  Krótka historia rodziny Kisiałów z Brennej z 1937 roku).

Pół wieku później tematyką poszukiwania własnych korzeni zainteresowała się Helena Skrzypek, której przodkowie pochodzili z Górek, a związani byli mocno również z Brenną. Dzięki jej determinacji powstały dwa wspaniałe teksty, które ukazały się w 1998 roku na łamach Kalendarza Skoczowskiego, poświęcone rodzinom Skrzypków i Świbów, dwóch bardzo ważnych rodzin nauczycielskich, mających korzenie nad Brennicą.

Genealogią rodzin związanych z naszą Małą Ojczyzną zainteresowano się szerzej dopiero na przełomie XX i XXI wieku, kiedy to ukazywać się zaczęły kolejne interesujące teksty, które postaramy się krótko omówić poniżej. 

Jako przykład opublikowanych dotychczas prac można podać artykuł Wojciecha Grajewskiego przedstawiający losów rodziny Hellerów pt.: "Beskidzka epopeja. Dzieje Hellerów z Huty – górali z Brennej na Śląsku Cieszyńskim", jego treść można poznać online pod tym adresem. Tenże autor podjął również próbę opisania historii rodu pierwszych szlacheckich właścicieli wsi – Pogórskich z Pogórza (tekst do pobrania znajduje się tutaj).

Historia części rodzin opracowana została przy okazji publikacji naukowych przygotowanych przez pracowników, np. Górnośląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie. 

Część opracowań pozostaje w maszynopisie, etc. np.  Notatki Barbary Poloczkowej nt. rodziny Kisiałów z Płachcioka (nr 59).

W internecie dostępnych jest także wiele innych prac, dotykających dziejów rodzin, które żyły np. w Górkach Wielkich i ich okolicy, jak np. tekst Izabeli Olesiak, poświęcony rodowi Wysłychów (dostępny tutaj) lub utrzymane w tonie reporterskim artykuły Jonasza Milewskiego poświęcone rodzinom Latzel i Gawlas (dostępne tutaj i tutaj].

Ponadto warto odnotować znaczną ilość tekstów biografistycznych, poświęconych pamięci przodków i dalszych krewnych, jakie publikowano, m.in. na łamach „Kalendarza Cieszyńskiego”, „Kalendarza Skoczowskiego” oraz w prasie.

Cenne są także wspomnienia i pamiętniki, w których świadkowie historii opisują dzieje swojej rodziny, a także innych, z którymi stykali się w trakcie swojego życia.

Poniżej zaprezentowano materiały, które mogą stanowić inspiracją, bądź też mogą okazać  się przydatne w trakcie prowadzenia własnych badań genealogicznych.

Poniżej prezentujemy wykazy, które będziemy sukcesywnie rozwijali.


Bibliografia 

Teksty genealogiczne:

  • Kubień Bożena, Wspomnienia drogie sercu, obrazy przeszłości. Z dziejów rodzin Latochów i Gałuszków, Pamiętnik Ustroński, t. 15, Ustroń 2011, s. 81-102. [tekst o rodzinie Alojzego Gałuszki, kierownika szkoły w Brennej, zamordowanego w Katyniu],
  • Popiołek Franciszek, Krótka historia rodziny Kisiałów z Brennej, „Głos Stanu Średniego”, 1937, nr 41. 
  • Popiołek Franciszek, Dzieje rodziny Kisiałów z Brennej, „Gwiazdka Cieszyńska”, 1937, nr 86 [zmieniony przedruk: artykułu z GSŚ].
  • Skrzypek Helena, Skrzypkowie. Opowieść rodzinna góreckich Skrzypków, Kalendarz Skoczowski [na rok] 1999, Skoczów 1998, s. 98-111.
  • Skrzypek Helena, Świbowie, „Kalendarz Skoczowski [na rok] 1999”, Skoczów 1998, s. 112-121. 



Artykuły, książki biograficzne i wspomnieniowe:

  • Skrzypek Miłosz, Wspomnienie o pradziadku, „Kalendarz Cieszyński”, Cieszyn 2003, s. 283-287 [Kapitan Ludwik Skrzypek (1891 -1965), przywódca przewrotu wojskowego w Cieszynie 31 X/l XI 1918 r.]
  • Jaworski Kazimierz, Józef Moskała Szwajcar z Brennej, Kalendarz Cieszyński, Cieszyn 2003, s. 291-294 [dotyczy Józefa Moskały z Kotarza (1895-1983), zasłużonego rolnika i społecznika, odnowiciela sałasznictwa w Brennej, w 1928 r. uczestnika praktyki rolnej w Szwajcarii, korespondenta "Gwiazdki Cieszyńskiej"]
  • Urbaczka Jan, O panu Walentym, „Kalendarz Cieszyński”, Cieszyn 1987, s. 147-149 [dotyczy okupacyjnych epizodów z życia Walentego Krząszcza]
  • Jonasz Milewski, Dom w Górkach Wielkich, który przepełnił smutek ; Ile czasu potrzeba, by zapomnieć o ludziach? [historia zmarłego w Górkach wielkich Gottharda Latzela i jego rodziny]
  • https://www.latzel.pl/post/dom-w-g%C3%B3rkach-wielkich-kt%C3%B3ry-przepe%C5%82ni%C5%82-smutek
  • https://www.latzel.pl/post/ile-czasu-potrzeba-by-zapomnie%C4%87-o-przodkach
  • Grajewski Wojciech, Ostatni redaktor „Gwiazdki Cieszyńskiej” – szkic biograficzny, [w:] Karol F. Sabath. Portret listami pisany, red. Wojciech Grajewski, Brenna 2017 (seria: Wspomnienia, Biografie i Materiały Biograficzne; 4)
  • Grajewski Wojciech, Paweł Jaworski (cykl: Zapomniani bohaterowie, [cz. 1]), „Wieści znad Brennicy”, XI 2015, s. 23-25 [próba odtworzenia losów pochodzącego z Brennej sanitariusza Legionów Polskich poległego w 1915 roku]



Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty